S.M.A.K. Stedelijk museum voor actuele kunst
Ondanks ik al enkele jaren in Gent studeer, bezocht ik nog nooit het S.M.A.K. Op de website vind je de uiteenlopende tentoonstellingen die je nu kan bezoeken. Velen daarvan spraken me aan, dus besloot ik om eens langs te gaan.
Een woordje uitleg
Het Stedelijk museum voor actuele kunst bestaat sinds 1999 en ligt aan het Jan Hoetplein in Gent, dat vernoemd werd naar de directeur die sinds 1975 aan het hoofd stond van het Museum voor Hedendaagse Kunst. Door hem is ook de collectie van het S.M.A.K. aangegroeid en bekend geworden.
Het eerste Belgische museum voor actuele kunst kreeg oorspronkelijk een plekje onder het dak van het Museum voor Schone kunsten. In 1999 kreeg Jan Hoet een eigen gebouw, dat hij de naam ‘het Stedelijk Museum voor Actuele Kunst’ gaf. Door zijn werk werd Hoet steeds bekender. Niet alleen in Gent maar over de hele wereld kreeg hij naam en faam. Jan Hoed overleed op 27 februari 2014 in Gent.
Weetje:
Wat me opviel toen ik voor het museum stond, was het kunstwerk dat op het dak staat. Het kunstwerk heet “De man die de wolken meet” van Jan Fabre. Het is een vier meter hoog bronzen beeld van een man die letterlijk de wolken meet.
Het beeld is een metafoor voor iedereen die – net zoals Fabre – hogere en onbereikbare doelen nastreeft. ‘De man die de wolken meet’ is een eerbetoon aan Fabres gestorven broer Emile en is gebaseerd op een kinderfoto die werd aangepast met verouderingstechnieken. Fabre vond ook inspiratie in het verhaal ‘The Birdman of Alcatraz’. Waarin Robert Stroud werd veroordeeld tot levenslange opsluiting, maar beweerde dat hij zich wilde wijden aan het meten van wolken.
En dan nu; over naar het museum!
Mossels, spiegels en ezelsbruggetjes
De eerste ruimte wordt gevuld door een permanente tentoonstelling uit de collectie van Marcel Broodthaers . Broodthaers was een Belgisch dichter en beeldend kunstenaar. Door initiatief van Jan Hoet, verzamelde het museum enkele belangrijke werken van hem, waaronder: De grote mosselpot, Miroir d’Epoque Regency en de Pense-bête. Dit vind ik een perfecte collectie om het museumbezoek mee te starten.
Hallo, zijn we in de tentoonstelling?
De tweede tentoonstelling in het S.M.A.K. heet “Hello, are we in the show?”, van kunstenaarsduo Denicolai & Provoost. Deze tentoonstelling bestaat uit twee delen. Het eerste stuk van de tentoonstelling heet Eyeliner. Dat zijn allemaal kunstwerkjes die gemaakt zijn door mensen zoals jij en ik.
Het kunstwerk die me het meest aansprak uit deze ruimte is van Violeta Martinez en Eva van Leuven. Violeta is een Spaanse vrouw maar kwam tijdens haar Erasmusstage in Gent terecht. Daar leerde ze Eva kennen. Het vloeide uit tot een relatie en Violeta besloot na haar studies om in Gent te blijven wonen. Als souvenir van haar geboortestad nam ze een beeld mee van een zangeres. Vandaag de dag zijn Violeta en Eva uit elkaar en woont Violeta in Spanje. Het beeld kon ze niet meenemen waardoor Eva nu in bezit is van de danseres. Ik vind het inspirerend om stil te staan bij het feit dat een kunstwerk kan zorgen voor verbondenheid bij mensen. Ook al spreken ze niet meer tegen elkaar, de band zal er altijd blijven.
De gebroken samenleving
Als je je hoofd om de hoek steekt, zie je het tweede deel van; “Hello, are we in the show?”. Hier speelt een animatiefilm en hangen prachtige kunstwerken aan de muur . De animatiefilm speelt op een tv in het midden van de kamer, wat het voor mij nét iets dramatischer maakte. De film toont beelden van het gewone leven en van wat we gewend zijn om te zien, maar dan net iets anders. De boodschap die volgens mij wordt meegegeven is dat de maatschappij alles kapotmaakt. Het komt op een grappige manier over bij de mensen, maar als je er goed bij stilstaat, besef je dat er een diepere boodschap achter schuilt.
Een paar stappen verder kom je in een grote zaal waar een projectiefilm afspeelt. Aangezien het er erg donker en luid is, hangt er een vreemde en mysterieuze sfeer. Een leuk element van de voorstelling het kijkgat, gericht naar de mensen die aan het kijken zijn naar de projectiefilm.
Verval in slowmotion
De derde tentoonstelling in het S.M.A.K. heet “Timelapse”, van Oliver Laric. Laric benadert vorm als een proces van continue verandering. In zijn video ‘Untitled’ die je ook kan zien in de tentoonstelling, visualiseert hij de meestal onmerkbare transformaties van organisch materiaal en levende organismen. Hij schetst processen van groei, verval en ontbinding doorheen de tijd. Hiermee wil hij duidelijk maken dat alles in de natuur in beweging blijft, soms ook door middel van kleine veranderingen die niet met het blote oog zichtbaar zijn.
In de ruimte waar de timelapse, een beeldtechniek die zeer trage dingen snel weergeeft, afspeelt, zijn er twee kamers die spiegelen aan elkaar. Als je naar een kunstwerk aan het kijken bent, dan draai je je om en zie je dus hetzelfde aan de overkant. In die kamers staan drie sculpturen, die relaties tussen menselijke en niet-menselijke dieren voorstellen. De sculpturen zijn gemaakt uit 3D-geprinte onderdelen maar dat wist ik niet op dat moment. Ik was dus wel onder de indruk toen ik dat achteraf te weten kwam.
Een korte, lange geschiedenis
Op het einde van de trap ontdek je de tentoonstelling “A Short Long History”. Dit is de eerste solotentoonstelling in België van Anna Boghiguian. ASLH gaat over Anna’s kijk op het leven en haar belangstelling voor het heden & het verleden, boeken & poëzie en politiek & economie. Anna is als kunstenares voortdurend aan het reizen, iets wat duidelijk terugkomt in haar kunstwerken. Zo brengt ze onder andere kapitalisme en racisme aan het licht, wat vandaag de dag nog erg actueel is. Daarom vond ik deze tentoonstelling de interessantste van de dag.
Weetje: Migratie heeft voor Anna Boghiguian een belangrijke en persoonlijke betekenis. Ze is namelijk als Armeense in Cairo geboren. In het begin van de 20ste eeuw is ze met haar familie verhuisd naar Egypte.
Ik heb veel bijgeleerd en nieuwe inzichten gekregen in dit museum. Het was leuk om eens een andere kunststijl te bezichtigen dan ik normaal voor zou kiezen. Als jullie niet weten wat te doen tijdens deze bizarre tijden, raad ik jullie aan om eens een cultuurnamiddag te plannen in dit veelzijdige museum. De volgende keer ga ik naar het Arentshuis in Brugge. Komen jullie mee?
Bronnen: https://smak.be/nl/collectie/de-smak-collectie/558 , https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2014/02/27/kunstpaus_jan_hoet77isoverleden-1-1322292/
“De man die de wolken meet” by *peter C* is licensed under CC BY-NC 2.0